Nhiệm kỳ 2015- 2020 đã khép lại, Đảng bộ, Chính quyền và Nhân dân các dân tộc huyện Đoan Hùng đã phát huy tinh thần đoàn kết, đổi mới; tích cực khai thác tiềm năng, lợi thế của địa phương trở thành nguồn lực quan trọng để tạo ra những chuyển biến tích cực. Đoan Hùng hôm nay đã khoác trên mình chiếc áo mới với những đổi thay toàn diện về diện mạo nông thôn, cơ sở hạ tầng, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân. Đóng góp không nhỏ vào kết quả đó là khâu đột phá về nâng cao năng suất, chất lượng Bưởi Đoan Hùng.
Bưởi Đoan Hùng được biết đến và nổi tiếng cả nước nhờ chất lượng đặc biệt được hình thành bởi các điều kiện về tự nhiên và bí quyết chăm sóc của con người Đoan Hùng. Hơn thế nữa bưởi Đoan Hùng cũng đi vào lịch sử khi được quân dân ta bôi đen giả làm thủy lôi góp phần làm nên chiến sông Lô lẫy lừng năm châu, chấn động địa địa cầu trong chiến dịch Thu đông năm 1947. Từ đó đến nay người dân Đoan Hùng luôn nâng niu, chăm sóc cho cây bưởi như một báu vật quý. Để phát triển cây bưởi huyện đã ban hành nhiều nghị quyết, kế hoạch. Đặc biệt trong nhiệm kỳ 2015- 2020 huyện lấy việc phát triển cây bưởi là khâu đột phá trong cả nhiệm kỳ. Người dân Đoan Hùng đã được hưởng thụ nhiều từ chương trình, dự án chăm sóc, phục tráng giống bưởi quý. Ông Vũ Khánh Hiệp – Thôn Duỗn Trung, Xã Phú Lâm có trên 40 năm gắn bó với cây Bưởi đặc sản, từ lúc cây Bưởi trồng cho kín đất đến khi cây Bưởi trở thành cây làm giàu ông Hiệp vẫn chưa hết ngỡ ngàng “ Những năm 2009 – 2010 cây Bưởi ra hoa nhưng không đậu quả nhờ áp dụng kỹ thuật bổ sung bưởi đã sai quả trở lại, đặc biệt trong 5 năm trở lại đây khi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện Đoan Hùng lần thứ XXII tiếp tục xác định cây Bưởi là cây đột phá nhiều dự án, chương trình đưa tới người nông dân. Gia đình tôi tiếp tục được hưởng lợi như dự án tưới nước tiết kiệm, bón phân, phòng trừ sâu bệnh, bọc quả… Trước đây gia đình tôi chỉ đạt 50 triệu đồng trên một vụ bưởi nay mỗi năm gia đình đã thu về trên 300 triệu đồng.”
Gia đình bà Đỗ Thị Sơn ở thôn 15, xã Bằng Luân là một trong những hộ trồng bưởi lâu năm ở đây. Bà Sơn cho biết: “ Nhờ năng suất, sản lượng tăng theo từng năm nên gia đình bà đã mở rộng diện tích trồng bưởi đặc sản. Bên cạnh đó được các cơ quan chuyên môn hướng dẫn thâm canh, chăm sóc cây bưởi đúng kỹ thuật, phòng trừ sâu bệnh kịp thời, kết hợp với thụ phấn bổ sung nên đã đưa năng suất bưởi tăng cao, bưởi đều quả, mẫu mã đẹp. Bình quân mỗi cây bưởi nhà tôi cho thu nhập từ 2 đến 3 triệu đồng. Năm 2019, thu nhập của gia đình từ cây bưởi đạt 200 triệu đồng.”
Những năm gần đây người trồng bưởi Đoan Hùng sau khi thụ phấn cho bưởi đặc sản còn tận dụng những phụ phẩm của hoa bưởi không đạt tiêu chuẩn sẽ được ngắt bán làm nguyên liệu cung cấp cho thị trường Hà Nội và các vùng lân cận làm hoa trưng bày hoặc ướp các loại đồ ăn, thức uống; hạt bưởi bên cạnh việc cung cấp cho các trang trại sản xuất cây giống có thể dùng ép dầu; quả non tận dụng vỏ làm tinh dầu và cùi để chế biến chè bưởi. Với giá bán 30.000đ/kg hoa; 50.000đ/kg hạt và 5.000đ/quả bưởi non thì trung bình 1ha bưởi đặc sản người trồng thêm có thêm khoảng một trăm triệu đồng, nguồn thu từ cây bưởi cao gấp nhiều lần so với các loại cây trồng khác.
5 năm qua, chương trình phát triển cây bưởi đặc sản tăng mạnh cả về diện tích, năng suất và sản lượng. Đầu nhiệm kỳ toàn huyện có 1.580ha bưởi đến cuối nhiệm kỳ diện tích bưởi tăng lên 2450ha tăng 870ha, trong đó có 1420ha bưởi đặc sản. Sản lượng bưởi quả đạt 20.000 tấn, tăng hơn 12.000 tấn so với 2015, giá trị sản phẩm đạt trên 300 tỷ đồng.
Nhiệm kỳ qua, công tác bảo vệ, quảng bá và phát triển thương hiệu bưởi đặc sản cũng được đặc biệt chú trọng. Quả bưởi đặc sản đã được dán tem truy suất nguồn gốc, tạo niềm tin cho người tiêu dùng vào thương hiệu bưởi Đoan Hùng. Nhiệm kỳ tới, huyện Đoan Hùng tiếp tục xác định phát triển cây bưởi là chương trình mũi nhọn trong các chương trình sản xuất nông nghiệp trọng điểm của huyện. Trong định hướng phát triển cây bưởi, huyện sẽ tập trung chỉ đạo áp dụng tiến bộ kỹ thuật, đầu tư thâm canh nâng cao năng suất, chất lượng, phát triển thành vùng bưởi chuyên canh, đẩy mạnh trồng bưởi theo kỹ thuật thực hành Nông nghiệp tốt.
Ông Lê Trung Kiên – Uỷ viên BTV Huyện ủy, Phó Chủ tịch UBND huyện cho biết: “5 năm qua hiệu quả từ chương trình phát triển cây bưởi đặc sản Đoan Hùng ngày càng được khẳng định. Cây bưởi thật sự là cây kinh tế mũi nhọn mang lợi ích kinh tế cao cho nhân dân các dân tộc trong huyện. Nhiều hộ đã thoát nghèo, làm giàu từ cây bưởi. Do đó, huyện tiếp tục chỉ đạo, tập trung mọi biện pháp để bảo vệ, giữ gìn và phát triển thương hiệu giúp người dân Đoan Hùng làm giàu từ cây bưởi.”
Bài, ảnh: Kim Chi – Đài TT Đoan Hùng