Phát triển làng nghề là một trong những giải pháp quan trọng nhằm thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, giải quyết việc làm tại chỗ, nâng cao thu nhập cho lao động nông thôn, góp phần từng bước hoàn thành các tiêu chí xây dựng nông thôn mới. Tuy nhiên, các làng nghề trên địa bàn huyện Đoan Hùng còn gặp nhiều khó khăn ở khâu tiêu thụ sản phẩm, tạo lợi thế cạnh tranh để tồn tại và phát triển bền vững.
|
Xưởng sản xuất gỗ của hộ chị Nguyễn Thị Tám - thôn 10, xã Tiêu Sơn mỗi năm cho thu nhập khoảng 100 triệu đồng |
Toàn huyện có 4 làng nghề đang hoạt động gồm: Làng nghề chế biến nông sản thực phẩm thôn An Thọ, xã Vụ Quang; làng nghề mộc xã Vân Du; làng nghề hoa và cây cảnh xã Hùng Long; làng nghề chế biến lâm sản Trại Hái - xã Tiêu Sơn. Các làng nghề đã giải quyết việc làm cho trên 1.900 lao động, mức thu nhập bình quân đạt từ 3,5-4 triệu đồng/người/tháng.
Tại làng nghề mộc Vân Du hiện có 3 doanh nghiệp, làng nghề chế biến lâm sản Trại Hái, xã Tiêu Sơn có 6 doanh nghiệp đang hoạt động. Các doanh nghiệp đang hoạt động trong các làng nghề đóng vai trò quan trọng, vừa là đầu mối tạo việc làm, thu nhập cho lao động, vừa là nhân tố quan trọng để hướng tới phát triển các sản phẩm chủ lực mang yếu tố đặc trưng riêng của mỗi làng nghề. Làng nghề mộc Vân Du đến nay có 320 hộ tham gia hoạt động ngành nghề nông thôn, trong đó 62 hộ làm ngành nghề chính. Tổng số lao động làng nghề 1.600 lao động; doanh thu bình quân hàng năm đạt trên 250 tỷ đồng. Ông Vũ Công Huân - Phó Chủ tịch UBND xã cho biết: Mặt hàng đồ gỗ ở làng nghề mộc Vân Du đã có sự đa dạng, đổi thay theo chiều hướng tích cực, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dân trong và ngoài tỉnh. Để từng bước nâng cao chất lượng sản phẩm và hiệu quả sản xuất kinh doanh, các cơ sở sản xuất đồ mộc trong xã đã chủ động tìm hiểu, nắm bắt thị hiếu khách hàng cũng như nhu cầu tiêu thụ các sản phẩm đồ gỗ trên thị trường. Nhiều hộ đã đầu tư máy móc hiện đại ứng dụng công nghệ mới vào các khâu sản xuất để cho ra sản phẩm chất lượng tốt, giá trị cao. Để duy trì và nâng cao giá trị từ nghề mộc, làng nghề đang hướng tới xây dựng thương hiệu sản phẩm, tạo cơ sở để có đầu ra bền vững.
Tuy nhiên, các làng nghề còn khó khăn do quy mô sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, phân tán, chủ yếu là tận dụng nguồn nguyên liệu và lao động nông nhàn tại chỗ, sản phẩm chưa đa dạng nên các làng nghề chưa phát huy được hết tiềm năng, thế mạnh của địa phương. Phần lớn lao động chưa qua đào tạo dẫn đến chất lượng lao động tại các làng nghề thấp, thu nhập của người lao động trong làng nghề chỉ đạt ở mức thu nhập phụ, sản xuất nông, lâm nghiệp vẫn là nguồn thu nhập chính. Ông Nguyễn Hoàng Minh - Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện cho biết: Các làng nghề chưa bắt kịp sự thay đổi của thị trường do thiếu vốn sản xuất, khó khăn đầu ra, sản phẩm còn mang tính giản đơn, chưa có sự đột phá trong ứng dụng khoa học và công nghệ vào sản xuất. Sản phẩm hàng hóa tạo ra chưa có thị trường tiêu thụ ổn định, chủ yếu vẫn là thị trường nội địa. Năng lực, kinh nghiệm quản lý sản xuất kinh doanh của các chủ hộ, cơ sở sản xuất; trình độ kiến thức và tay nghề của người lao động trong các làng nghề còn hạn chế.
Để các làng nghề có thể phát triển bền vững trong bối cảnh hiện nay, đổi mới phương thức sản xuất, công nghệ, đẩy mạnh ứng dụng khoa học kỹ thuật... là yêu cầu bắt buộc nhằm nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm, tăng năng suất và giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Huyện tạo điều kiện cho các làng nghề phát triển thông qua các chương trình, đề án khuyến công, xúc tiến thương mại, dạy nghề, hỗ trợ kinh phí xây dựng mô hình trình diễn kỹ thuật sản xuất sản phẩm mới, đầu tư thiết bị hiện đại để sản xuất; tham gia các hội chợ... để các làng nghề được tiếp cận với thông tin và tiến bộ khoa học kỹ thuật mới. Khuyến khích các gia đình, cơ sở sản xuất thuộc làng nghề đầu tư máy móc thiết bị hiện đại, kết hợp với kỹ thuật truyền thống nhằm tạo ra các sản phẩm đạt chất lượng; phát triển làng nghề gắn với vùng nguyên liệu; sản xuất đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm và môi trường.
Theo Báo PTĐT