Vân Đồn không phải là xã nằm trong vùng dự án bưởi đặc sản của huyện Đoan Hùng, song trong những năm qua lại biết phát huy rất tốt lợi thế đất đai để phát triển cây bưởi Diễn.
Nhận thấy cây bưởi Diễn dễ trồng, dễ chăm sóc, nên từ những năm 2001 và 2002, một vài hộ dân xã Vân Đồn tự phá bỏ vườn tạp để trồng các loại cây có giá trị kinh tế cao, trong đó có cây bưởi Diễn. Mới đầu chỉ có đôi ba hộ trồng, nhưng rồi thấy cây bưởi Diễn hợp với thổ nhưỡng ở đây cùng với sự hỗ trợ của tỉnh, huyện về chủ trương phát triển cây bưởi Diễn ở các xã phía Nam huyện; Vân Đồn tập trung tuyên truyền, vận động người dân chuyển đổi diện tích đất sang trồng cây bưởi Diễn.
Gia đình anh Trần Vi Vĩnh ở thôn 3, trồng hơn 300 gốc bưởi Diễn đã cho thu quả được 6 năm. Ban đầu, vườn bưởi chỉ bán được 20 đến 30 triệu, nhưng đến năm 2015, anh chị bán được 80 triệu đồng. Vụ này, vườn bưởi nhà anh chị cho quả sai, mẫu mã quả đẹp, đã có nhiều khách buôn, khách lẻ tới mua, dự kiến sẽ thu hơn 100 triệu đồng, anh Vĩnh phấn khởi cho biết: “Có được kết quả như hôm nay là nhờ các cấp chính quyền đã quan tâm giúp đỡ, tập huấn về kỹ thuật trong chăm sóc cây bưởi, mang lại cho gia đình tôi nguồn thu nhập ổn định”.
Ông Bùi Văn Chính là một trong những người tiên phong đưa cây bưởi Diễn đến với đất Vân Đồn. 69 tuổi, bén duyên với cây bưởi Diễn đã 15 năm nay, chưa năm nào ông Chính thấy cây bưởi lại sai quả và chất lượng quả lại ngon như năm nay. Năm ngoái, thương lái đến mua cả vườn ông bán được trên 100 triệu. Năm nay, mặc dù chỉ bán ¾ vườn mà ông đã thu về 85 triệu đồng. Ông Chính chia sẻ: “Cây bưởi mình trồng được là đảm bảo an toàn nhất, nên năm nay ông để lại để ăn và làm quà cho gia đình và người thân”.
Hiện nay, xã Vân Đồn có trên 116 ha bưởi, mà chủ yếu là giống bưởi Diễn, trong đó 65 ha đã cho thu hoạch ổn định. Nhiều hộ có mức thu nhập trên 100 triệu đồng từ trồng bưởi, hộ trồng ít cũng được 30 đến 50 triệu đồng. Trước đây, người dân xã Vân Đồn thường phải về tận Phú Diễn để mua cành giống với giá khoảng từ 40 đến 50 nghìn đồng/cây về trồng; nhưng hiện nay, các hộ đều tự chiết được cành, dần dần mở rộng diện tích, ngoài ra còn chiết để bán giống đi nơi khác, giảm chi phí đầu tư, tăng nguồn thu hàng năm. Nói về chủ trương khuyến khích phát triển mô hình trồng bưởi, ông Đỗ Ngọc Hiển – Phó chủ tịch Hội Nông dân xã Vân Đồn cho biết: “Nhận thấy Vân Đồn có lợi thế đất đồi núi, phù hợp trong trồng các giống bưởi nên Đảng ủy, chính quyền xã đã xây dựng chủ trương chuyển toàn bộ diện tích cây trồng cho năng suất thấp sang trồng bưởi. Theo quy hoạch, mỗi năm Vân Đồn phát triển thêm từ 7 đến 10 ha bưởi Diễn, góp phần tăng diện tích trồng bưởi, đồng thời phải gắn với các biện pháp ổn định đầu ra để đảm bảo phát triển cây bưởi bền vững, chuyển giao khoa học kỹ thuật sản xuất cho người dân để chủ trương này thực sự mang lại hiệu quả”.
Việc nhân rộng mô hình bưởi Diễn trên đất Vân Đồn, đang là hướng đi triển vọng, giúp người nông dân ở nơi đây nâng cao thu nhập, ổn định cuộc sống.