Là xã nằm ử phí Tây Bắc, cách trung tâm huyện gần hai chục km, người dân sống chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp, tuy nhiên trong những năm gần đây, cùng với sự phát triển mạnh về kinh tế - xã hội, lượng rác thải sinh hoạt hàng ngày ở Bằng Luân tăng cao, gây ra tình trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Trước thực trạng trên, sau khi được sự chỉ đạo quyết liệt của huyện Đoan Hùng, năm 2003 xã Bằng Luân đã thành lập tổ thu gom rác thải, góp phần giảm thiểu đáng kể tình trạng ô nhiễm môi trường, nhất là khu vực ven các tuyến đường quốc lộ, nơi có đông dân cư sinh sống.
Để mô hình thu gom và xử lý rác thải hoạt động có hiệu quả, xã Bằng Luân đã khuyến khích các cá nhân tự đứng ra thành lập tổ dịch vụ, tự đầu tư phương tiện thu gom và vận chuyển đến khu vực tập trung, địa phương hỗ trợ một phần kinh phí để xây dựng mặt bằng, tạo điều kiện về cơ chế pháp lý như thủ tục thành lập tổ, đội, quy hoạch diện tích mặt bằng.v.v...
UBND xã thành lập Ban chỉ đạo để đôn đốc các thôn, đội, các hộ dân, đặc biệt là những hộ kinh doanh buôi bán 2 bên đường thực hiện nghiêm túc việc thu gom rác thải, không vứt rác bừa bãi, yêu cầu các hộ ký cam kết thực hiện, khi phát hiện hộ nào không chấp hành sẽ xử phạt nghiêm về hành vi. Bãi rác tập trung của xã Bằng Luân được quy hoạch với diện tích 2 ha nằm cách xa khu dân cư. Khi tổ thu gom rác thải mới thành lập chỉ có trên chục hộ tham gia, nhưng đến nay đã có trên 130 hộ của thôn 9, thôn 10 và thôn 16 tham gia thu gom rác tập trung; hàng tháng mỗi hộ chỉ phải nộp phí từ 30 đến 35 nghìn đồng tùy theo số nhân khẩu, tổ thu gom sẽ phân loại và vận chuyển đến bãi rác tập trung để chôn lấp hoặc đốt.
Từ mô hình thu gom rác thải ở xã Bằng Luân, huyện Đoan Hùng đã làm giảm đáng kể tình trạng vứt rác bừa bãi, gây mất vệ sinh môi trường như trước kia, góp phần tích cực vào mục tiêu quốc gia xây dựng NTM ở Bằng Luân.